Ροκανίζοντας τη δική μας αυτοπεποίθηση
Της Ελευθερίας Μηλάκη
Είναι δύσκολο να ξεχάσει κανείς ιστορίες απεγνωσμένης φτώχεις, όπως του Ινδού που μετέφερε στα χέρια του το πτώμα της γυναίκας του μέχρι το χωριό του, γιατί δεν είχε χρήματα για νεκροφόρα. Οι «βασιλείς του κόσμου», οι πολύ πλούσιοι δηλαδή, συγκεντρώνουν υπερβολικό πλούτο και μετά βάζουν στόχο το δικό μας εισόδημα, όπως αυτός στην παλαιά διαθήκη που έσφαξε την μοναδική κατσίκα του γείτονα για να κάνει τραπέζι στους επισκέπτες του, ενώ ο ίδιος είχε πολλές. Ο κάθε άνθρωπος του λαού, θέλοντας και μη, εκτίθεται στον τρόπο ζωής των βασιλιάδων, των μεγαλοαστών και των κάθε λογής κροίσων. Κυκλοφορούν τις Κυριακές εφημερίδες με περιοδικά που κυριολεκτικά εκθειάζουν τα μοντέλα, τις πριγκίπισσες, τις βασίλισσες και τις συζύγους των πλούσιων και ισχυρών. Βλέπουμε στο ίντερνετ τις διακοπές, τους γάμους, τα πάρτυ ανθρώπων που δεν έχουν καμία ανάγκη, που σε αυτόν τον κόσμο είναι όλα δικά τους.
Και όμως ακόμα και αυτοί έχουν τα προβλήματά τους, όχι ότι έχω κάποια συμπάθεια γι΄αυτούς, αφού το μόνο που μου αρέσει σε αυτούς είναι τα υψηλής ραπτικής σύνολα που φοράνε. Η πριγκίπισσα λοιπόν της Σουηδίας, διάδοχος του θρόνου, Βικτώρια, είχε δηλώσει ότι έδωσε μάχες με τη νευρική ανορεξία και την κατάθλιψη και είχε πάει στην Αμερική, όπου μπήκε σε κλινική για να θεραπευτεί. Αν αρρώστησε η διάδοχος, φανταστείτε τι μπορεί να συμβεί σε μια συνηθισμένη κοπέλα, σε μια οικογένεια που τα καταφέρνει ή δεν τα καταφέρνει να ζήσει αξιοπρεπώς. Όταν μία έφηβη αποφασίσει κάποια στιγμή ότι πρέπει να σταματήσει να τρώει γιατί πρέπει να γίνει αδύνατη, ακόμα και αν δεν φτάσει στα άκρα (θάνατος), θα έχει προβλήματα αργότερα όσον αφορά τη συναισθηματική της ισορροπία αλλά και τη διαχείριση του βάρους της. Η ανορεξία εκδηλώνεται ύπουλα, δηλαδή σε κάνει να νιώθεις ευφορία όταν πεινάς, δηλαδή το αίσθημα της πείνας δεν σε κάνει να θέλεις να φας, αντίθετα σου προκαλεί ευχάριστα συναισθήματα και επιδιώκεις να έχεις συνέχεια αυτά τα συναισθήματα τρώγοντας ελάχιστα ή καθόλου. Μισή ντομάτα, μισή φρυγανιά, μισό ποτήρι του κρασιού γάλα…Δεν είμαι ειδικός στην ιατρική, δεν είμαι γιατρός ή διαιτολόγος, όμως έχω βρεθεί σε σχετικά συνέδρια και σαν πολίτης και σαν διερμηνέας και οι επιστήμονες πλέον το λένε καθαρά ότι οι διατροφικές διαταραχές σε παιδιά και εφήβους οδηγούν σε προβλήματα στο κοντινό και στο μακρινό μέλλον. Δεν μας φτάνουν δηλαδή όλα τα προβλήματα, για να το πούμε ξεκάθαρα, δεν φτάνει η ανάγκη του βιοπορισμού, πρέπει να είμαστε και αδύνατες, αλλιώς αξίζουμε λιγότερο σαν άνθρωποι. Και οι κυρίες τις ελίτ δίνουν το παράδειγμα, αυτές όμως δεν έχουν άλλες σκέψεις. Για το μέσο άνθρωπο η απόσταση ανάμεσα στην κατάθλιψη και στην ελπίδα είναι μόλις μερικά ευρώ.
Το πρότυπο είναι πολύ συγκεκριμένο. Ψηλή, αδύνατη, γυμνασμένη, το όμορφο πρόσωπο απόλυτα προαιρετικό. Όλο το καλοκαίρι μας ενημέρωσαν τι έκαναν στη Μύκονο η βραζιλιάνα Ιζαμπέλ Γκουλάρ, η σύζυγος του πρώην συζύγου της Μόνικα Μπελούτσι, Τίνα Κουνακέι και πολλές άλλες. Και φυσικά, μαθαίνουμε τα νέα της Κάθριν Μίντλετον, που από καλοθρεμμένη έφηβη κατάφερε να αποστεωθεί εντελώς και να γίνει μια τέλεια πριγκίπισσα, σαν ψεύτικη κούκλα. Η σύζυγος του πρίγκιπα Χάρυ, Μέγκαν Μαρκλ, η οποία εκτός από όμορφη είναι και…φεμινίστρια συμβουλεύει τις γυναίκες ότι το καλύτερο αξεσουάρ μιας γυναίκας που πάει για συνέντευξη για δουλειά είναι η…αυτοπεποίθηση. Λες και η αυτοπεποίθηση είναι κάτι που το αγοράζεις σαν να είναι τσάντα ή ρολόι. Η ίδια φαίνεται να στηρίζει την αυτοπεποίθησή της στην εμφάνισή και στο χαρακτήρα της, αλλά εκείνο που πλέον της ανοίγει πόρτες είναι το όνομα του συζύγου της. Σε άλλες εποχές, στο μεσαίωνα από όπου προέρχονται οι πρίγκιπες, το πρότυπο ομορφιάς ήταν εντελώς διαφορετικό και καταρχάς μια κοπέλα της αριστοκρατίας δεν ήταν σωστό να είναι αδύνατη, αφού αδύνατες ήταν οι δουλοπάροικοι. Για να μην αναφέρω ότι στο μεσαίωνα αυτές οι νύφες θα απορρίπτοντας έτσι κι αλλιώς. Τι να γίνει, έτσι εκμοντερνίζεται ο…θεσμός.
Ας αντισταθούμε στην πλύση εγκεφάλου που μας επιβάλλει πώς να είμαστε. Ο καταναλωτισμός έχει επιβάλλει συγκεκριμένα στάνταρ εμφάνισης και ζωής. Όχι μόνο μας διαφημίζουν τη ζωή των πλουσίων, μας καλλιεργούν και την αμυδρή ελπίδα ότι, ξέρεις, αν γίνεις ψηλόλιγνη μπορεί να πετύχεις, μπορεί να κάνεις καριέρα, μπορεί να παντρευτείς εφοπλιστή. Και εντάξει το αδυνάτισμα είναι εφικτό αλλά για το ύψος χρειάζεται η κλίνη του Προκρούστη (βλέπε ανορεξία, ναρκωτικά κ.α.). Αν θέλει κανείς να δει μαζεμένη όλη την ελίτ της χώρας μας, μπορεί να δει το φωτογραφικό υλικό από το γάμο της κόρης γνωστού κοσμηματοπώλη. Κροίσοι, μεγαλοαστοί, μοντέλα, βασίλισσες της ομορφιάς, έκπτωτοι πρίγκιπες, το πρωθυπουργικό ζεύγος και μέλη της κυβέρνησης και του κυβερνόντος κόμματος. Φαντάζομαι πως η αίσθηση ότι είσαι πανίσχυρος πρέπει να είναι μεθυστική. Να θυμηθούμε όμως και τον αρχαίο Σόλωνα, που ιδεολογικά βρισκόταν κάπου στη μέση οδό. Μηδένα προ του τέλους μακάριζε. Στο κάτω κάτω της γραφής, ο πλούτος και η ισχύς στο μάταιο τούτο κόσμο παίρνουν ένα φυσικό τέλος.
